بلاتکلیفی تبدیل وضعیت استخدامی ایثارگران

در قوانین فعلی که استخدام ایثارگران در قالب سهمیه‌های تعیین شده انجام می‌گیرد، به استخدام آنان از ابتدا به صورت رسمی قطعی تاکید شده و اقداماتی که برخی از دستگاه‌ها در ابتدای استخدام انجام می‌دهند و برخلاف قانون از ابتدا آنان را به صورت رسمی قطعی استخدام نمی‌کنند اقدامی مغایر با قانون و قابل‌تعقیب در مراجع قضایی و قانونی است. اولین بار در ماده۱۰ قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان که در سال۶۹ با ۲سال اجرای آزمایشی آن موافقت شده بود، به موضوع تبدیل وضعیت استخدامی جانبازان اشاره شد. با دائمی‌شدن این قانون در سال۷۴ و تبدیل ماده۱۰ به ماده۸، مجلس تصویب کرد: دستگاه‌های مشمول این قانون مکلفند حداکثر ظرف مدت ۳ماه پس از ابلاع قانون نسبت به تبدیل وضعیت استخدامی جانبازان غیررسمی خود، حسب درخواست آنان و پس از احرار شرایط گزینش به استخدام رسمی، ثابت یا عناوین مشابه اقدام نمایند. سازمان امور اداری و استخدامی کشور موظف است حسب درخواست دستگاه‌های یادشده، در صورت فقدان پست سازمانی متناسب با شرایط عمومی جانبازان نسبت به ایجاد پست موردنظر از محل حذف پست‌های بلامتصدی و در صورت فقدان پست سازمانی بلامتصدی، نسبت به ایجاد پست سازمانی جدید اقدام نماید.

تاکید مقنن بر «ایجاد پست از محل حذف پست‌های بلامتصدی و در صورت فقدان پست سازمانی بلامتصدی، ایجاد پست سازمانی جدید»، است که مانع برداشت‌های سلیقه‌ای از اجرای قانون توسط دستگاه‌های اجرایی شود و تکلیف قانونی در تکلیف وضعیت استخدامی جانبازان را به صورت کامل پیش‌بینی کند.

علاوه بر آن تاکید برمهلت ۳ماهه دستگاه‌های اجرایی برای تبدیل وضعیت استخدامی جانبازان برای جلوگیری از اطاله رسیدگی به موضوع در دستگاه‌های اجرایی بوده تا با طولانی‌کردن مسیر اجرای قانون موجب دلسردی جانبازان از پیگیری‌های قانونی نشوند.

با همه تمهیداتی که در قوانین و مقررات برای تبدیل وضعیت جانبازان پیش‌بینی شده بود، تا زمانی که کمیسیون ماده۱۶ رسیدگی به شکایات جانبازان به‌صورت جدی با دستگاه‌های مختلف از اجرای قانون برخورد نکرده بود، این حق قانونی جانبازان به کرات از جانب دستگاه‌های اجرایی نادیده گرفته می‌شد.

از ابتدای سال۹۰ برابر بند الف ماده۴۴ قانون برنامه پنجم توسعه، فرزندان شهدا مشمول همه امتیازات جانبازان ۵۰درصد و بالاتر به استثنای موارد مذکور در این ماده شدند.

تبدیل وضعیت استخدامی هم یکی از آن مواردی بود که فرزندان شهدا همانند جانبازان می‌توانستند از آن بهره‌مند شوند. پیگیری‌ها نتیجه داد و اغلب دستگاه‌های اجرایی با تبدیل وضعیت فرزندان شهدا به مرور موافقت کردند.

نکته مهمی که در وضعیت استخدامی ایثارگران و فرزندان آنان موجب تحولی عمیق می‌شود تبصره۱ بند«ذ» ماده۸۷ قانون برنامه ششم توسعه است؛ قانونی که همچنان مورد بی‌مهری قرار گرفته و با گذشت حدود ۶ماه از تصویب آن، در اجرای مواد و تبصره‌های مرتبط با ایثارگران تعلل می‌شود. براساس تبصره۱ که به منظور اصلاع ماده۲۱ قانون جامع خدمات‌رسانی به ایثارگران تصویب شده است وضعیت استخدامی مشمولان این ماده حداکثر پس از ۳ماه رسمی قطعی می‌شود.

برابر این تبصره الحاقی به ماده۲۱ قانون جامع، خانواده‌های شاهد شامل والدین، همسر و فرزندان شهدا، جانبازان، همسر و فرزندان آنان، آزادگان، همسر و فرزندان آنان، رزمندگان با سباقه حداقل ۶ماه حضور داوطلبانه در جبهه، همسر و فرزندان آنان و خواهر و برادر شهید مشمول این تبدیل وضعیت هستند. لذا دستگاه‌های مشمول ماده۲ قانون جامع مکلف به اجرای قانون بوده و باید نسبت به تبدیل وضعیت استخدامی آنان اقدام کنند، لکن با گذشت حدود ۶ماه از تصویب این قانون و پایان مهلت ۳ماهه دستگاه‌ها برای اجرای قانون، ایثارگران و فرزندان آنان همچنان بلاتکلیف هستند.